Actueel

22 juli 2016 /
Aart Mak

Dit is weer de eerste Binnenkamer na mijn vakantie. Als u de afgelopen weken luisterde, hoorde u een aantal herhalingen van wat ik in de maanden augustus en september vorig jaar uitsprak. Vanaf het strand van Kreta heb ik ook twee keer geluisterd. Ja, dat kan tegenwoordig. En terwijl de wereld in brand stond, had ik het doodgemoedereerd over kleding, leegte, verlegenheid en vertrouwen. Echte binnenkamer onderwerpen trouwens. Maar dit programma staat of valt toch met het decor van wat er gebeurt om ons heen, op kleine en grote schaal. De actualiteit is het decor. Ons innerlijk resoneert mee met wat er gebeurt buiten ons, met wat onze ogen en oren registreren en wat ons verstand probeert te bevatten. Dat je daarbij de beelden en de geluiden ook eens buitensluit, is een goede oefening. Het lawaai is niet te verdragen als je de stilte niet kent. Een binnenkamer is ook een oase van rust als het goed is. Maar het is het juist ook om met herwonnen rust en wie weet hernieuwde hoop terug te keren in de wereld van alledag, de wereld van andere mensen, van taken en verplichtingen, van uitdagingen en conflicten, van botsende meningen en harde confrontaties met de realiteit. En dan ben ik ook nog eens iemand die zoekt naar patronen in wat er zich om mij heen afspeelt en tegelijk naar enige wijsheid of een leidraad die zich hopelijk aandient in de oude christelijke traditie.

Wat mij het meeste opvalt, is de woede die blijkbaar bij veel meer mensen dan ik voor mogelijk hield, heeft postgevat. Dat begon al bij de uitslag van het Brexit. Er zijn daar in dat Verenigd Koninkrijk blijkbaar veel te veel mensen die zich met hun problemen niet gezien voelen. De woede om de Polen die er met de banen van de gewone man vandoor gaan bijvoorbeeld. De afgelopen week de bijeenkomst van de Republikeinen in de Verenigde Staten van Amerika. Ook daar een enorme woede die zich richt op de politieke elite waarvoor dan weer Hillary Clinton model staat. Ook hier vrijwel alleen blanke mensen die niet mee kunnen of willen met de grote veranderingen in hun land. De grote aanslag in Nice, gevolgd door kleinere her en der, werden uitgevoerd door mensen die vergiftigd waren door het idee dat geweld helpt en dat het een mens siert zichzelf en anderen de dood in te jagen. Maar ook hier een woede op een samenleving of een manier van leven die nog het meest pregnant naar voren kwam bij die man die een moeder en twee dochters overhoop stak omdat zij in zijn ogen te luchtig gekleed waren.

Dat Poetin en zijn regering woedend zijn omdat aangetoond is dat zij bij de Olympische Winterspelen van Sotsji hun atleten met een lijf vol doping het ijs of de sneeuw instuurden, is begrijpelijk. De bedrieger is betrapt en de bedrieger is boos. De woede van Erdogan om de tegen hem gerichte staatsgreep lijkt gespeeld, gezien de lijsten met duizenden namen die al klaar lagen om in alle sectoren van de samenleving, ook nota bene de rechtspraak, mensen gevangen te nemen, te ontslaan of te verbieden nog een stap te verzetten. Maar de woede die losgebarsten is tussen aanhangers en tegenstanders van Erdogan, is bijna even schrikbarend. Mensen worden bedreigd en de meesten kiezen eieren voor hun geld en zeggen zelfs in Nederland niet wat ze vinden. Wat is er aan de hand in deze wereld? Daar loop ik dan over na te denken. Is dit nu het gevolg van overbevolking? Zijn we met te veel mensen en lopen we elkaar langzamerhand te verdringen? Het idee dat ik jaren had dat er gaandeweg meer democratie en ook controle van de machten in deze wereld zou komen, heb ik niet meer. De meeste Europeanen lijken vergeten te zijn hoe we elkaar op dit continent met miljoenen hebben vermoord en de vernieling in hebben gejaagd en dat daarom dat idee van een verenigd Europa is ontstaan. Het kan zomaar gebeuren dat zo’n grove man als Trump president wordt van Amerika en we nog meer dan nu in een wereld verzeild raken waar de leiders hun spierballen laten rollen, met alle gevaren vandien. Zorgwekkend dus.

En tegelijk is er dan mijn intense verlangen dat het waar mag zijn wat ergens geschreven staat, namelijk dat alle dingen meewerken ten goede (Romeinen 8). Is het zo dat we in een enorme, intense en daarmee ook helaas gewelddadige overgangstijd zitten? De 21e eeuw dient zich aan met nanotechnologie, nieuwe energiebronnen, elektrische auto’s en wie weet manieren om de milieuvervuiling en de klimaatverandering een halt toe te roepen. Maar gaan die veranderingen verder? Is het ook politiek en gaan we afscheid nemen van de natiestaten waar mensen als Wilders en vele anderen nog steeds hun heil van verwachten? Gaan in de nieuwe wereld de grote steden de centra van de macht worden? Burgemeester Aboutaleb sprak al namens zijn stad de Turkse inwoners toe. Alles lijkt mogelijk. Enfin, stof genoeg voor de binnenkamer de komende tijd. Wij zijn de eersten niet die zullen ontdekken dat in de chaos der tijden het nieuwe zich al aan aandient. Wij zien het alleen niet. Nog niet…

Deel deze column:

Andere gerelateerde columns: